به طورکلی معدن و معدنکاری خواسته یا ناخواسته، با تخریب عرصه های منابع طبیعی و محیط زیست همراه است. همچنین اهمیت و نقش معادن در پیشرفت کشور و رسیدن به توسعه ای پایدار بر کسی پوشیده نیست. نقطه ی تعامل و تعادل معدنکاری و توسعه ی معادن، بازسازی و احیا معادن میباشد. بدین معنی که پس از بهره مندی از معادن کوچک و بزرگ، لازم است این معادن با هدف پایداری منابع طبیعی و محیط زیست بازسازی و احیا شوند و تا جایی که ممکن است شرایط تخریبی و آشفتگی های ایجادشده، به حالت پیش از معدنکاری و یا نزدیک به حالت نخست برگردانده شود.
شرکت توسعه معدنی و صنعتی صبانور در حال حاضر به عنوان بزرگترین تولید کننده سنگ آهن دانه بندی شده ، کنسانتره و گندله آهن در غرب و شمال غرب کشور مشغول به فعالیت میباشد و بازسازی معادن و احیای مراتع پیرامونی آن را به شرکت عمران گستر صبانور واگذار نموده است.
شرکت عمران گستر صبانور نیز با از استفاده از تجارب ارزشمند کارشناسان خود و نیز بهره گیری از دانش بروز مراکز تحقیقات منابع طبیعی و زیست محیطی، اقدام به مطالعات، برنامه ریزی و اجرای طرحهای بازسازی معادن و احیای مراتع آن میپردازد.
برخی از اهم طرحهای اجرا شده در این حوزه عبارتند از:
طرح بازسازی و احیای مراتع معدن باباعلی
معدن سنگ آهن باباعلی، در روستایی به همین نام، در 35 کیلومتری جاده همدان ـ قروه واقع گردیده است. در سال 1397، بازسازی و احیای مراتع 9 هکتار از اراضی این معدن به شرکت عمران گستر صبانور ابلاغ گردید. این 9 هکتار شامل 5 هکتار از آنومالی شماره یک معدن و 4 هکتار اراضی دپوی اصلی باطله مجموع 5 آنومالی معدن را شامل میگردید. در محدوده 5 هکتاری، پس از 3 سال مطالعات خاکشناسی و کلیماتولوژی و انجام آزمایشهای انتخاب گونههای گیاهی مناسب با شرایط اقلیمی (نظیر ارتفاع 2300 متری، بستر سنگی، محدودیت منابع آب قابل استحصال و ...)، در بهار سال 1400، تراسبندی محدوده و عملیات خاکورزی، بدون آسیب به گونه های گیاهی اندک و بومی موجود صورت پذیرفت و پس از آماده سازی بستر، زیر کشت بادام (گونه فرانیس) قرار گرفت.
در محدوده 4 هکتاری نیز پس از انجام مطالعات فلوریک و بوم شناسی، نسبت به تقویت پوشش گیاهان پرستار با گونه هایی نظیر:
خارشتر، Alhagi persarum پونه، Mentha pulegium چاودار، Secale cereale
پونه، Mentha pulegium بارهنگ، Plantago major یولاف، Avena sativa
چاودار، Secale montanum کاکوتی، Ziziphora clinopodoides قدومه کوهی، Alyssum sp
خرفه، Portulaca sp. ریواس، Rheum ribes قیچ، Zygophyllum eurypterum
علف بره، Festuca arundinacea یال اسبی، Stipa barbata چیا، Salvia sp
اقدام گردید. مراحل بعدی بازسازی محدوده اشاره شده، در دست انجام است.
طرح بازسازی و احیای مراتع معدن سرتیپ آباد
معدن متروکه سرتیپآباد، با کاربری استخراج سنگ تزئینی مرمریت واقع در بین روستاهای قلعه و ویهج و در فاصلهی 8 کیلومتری جنوب شهر قروه قرار دارد. بازسازی و احیای مراتع 5.5 هکتار اراضی این معدن، طی سالهای 1401-1402 توسط شرکت عمران گستر صبانور انجام پذیرفته است.
مراحل مکانیکی بازسازی این معدن، با استفاده از
پس از اتمام مراحل مکانیکی بازسازی معدن سرتیپآباد، مراتع بازسازی شده محدوده با کاشت نهال اُرس احیا گردیده و جهت بهره برداری، تحویل اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کردستان قرار گرفت.