طرح اصلاح نژاد دام



افزايش جمعيت كشور در سالهاي اخير و به تبع آن افزايش مصرف فرآورده هاي غذايي موجب شده است كه روشهاي سنتي استحصال مواد غذايي اعم از كشاورزي و دامداري كارآيي خود را از دست بدهند. طرح هاي دامپروري خصوصا پرورش گاو و گوسفند با روشهاي علمي و درقالب واحدهاي نيمه صنعتي موجبات دستيابي به توليد اقتصادي و بهداشتي فراورده هاي دامي را فراهم مي آورد. با اجراي اين گونه طرح ها علاوه بر تامين پروتئين دامي جوامع در حال رشد، راندمان توليد افزايش يافته و از امكانات بالقوه و بالفعل محلي و منطقه‌اي استفاده بهينه به عمل مي آيد مضافاً اينكه باعث ايجاد اشتغال مولد گرديده و سوددهي معقولي را براي سرمايه‌گذار در پي خواهد داشت.
طرح احداث و راه‌اندازی واحد دامداری (گوسفند داشتی) با اولویت اصلاح نژاد دام موجود (افشاری و مهربان) طی سال 1398 در واحد دامداری شرکت عمران گستر صبانور انجام پذیرفته است.


در این طرح که به تایید سازمان نظام مهندسی ساختمان، سازمان نظام مهندسی کشاورزی و سازمان نظام دامپزشکی استان همدان رسیده است، ضمن اخذ پروانه بهره‌برداری گوسفندداشتی پر تولید به مساحت 2142 متر مربع، نسبت به ساخت 550 متر مربع سالن دامداری، 72 متر مربع انبار، 60 متر مربع ساختمان کارگری، 1592 متر مربع بهاربند، حمام کنه و سکوی بارگیری و تخلیه دام بر اساس آخرین استانداردهای نظام مهندسی اقدام گردید.تصمیم برای این که چه نژاد یا نژادهایی را پرورش دهیم، بسیار مهم است. بنابراین اولین ومهمترین توجه هر دامداری برای انتخاب نژاد، مشخص شدن انگیزه و هدف او از پرورش دام است. آیا هدف تولید الیاف پشمی یا کرک است؟ یا منظور دامدار تولید شیر و گوشت و فروش آن در بازار است؟ با توجه به استراتژی مدون شده در شرکت سبزآبی، هدف از احداث دامداری، تولید دام زنده و عرضه آن به بازار هدف می‌باشد بنابراین ظرفیت تولید مثل دام تولیدی، مهمترین عامل و فاکتور دام موجود می‌باشد.
.
یکی از مهمترین مشکلات در صنعت پرورش گوسفند، بهره‌وری و ظرفیت تولید مثلی پایین است و این در حالی است که درآمد عمده حاصل از دامداری تولید بره می‌باشد. علی رغم پیشرفت های حاصل شده در زمینه افزایش بهره‌دهی با روشهای نوین در تولید مثل گوسفند و اصلاح راندمان تولید مثل، هنوز این روشها در جامعه سنتی پرورش دام کشور شناخته نشده و استفاده از آن ها بسیار محدود است. عوامل مهم بسیاری بر تولیدمثل یا باروری تاثیر دارند که شامل عوامل فیزیولوژیکی (بلوغ، هورمون ها، سن، کیفیت تخمک و اسپرم و ....)، عوامل محیطی (زمان تولد، فلاشینگ، تغذیه، فصل، محیط، عوامل عفونی و ...)، عوامل ژنتیکی (نژاد، اثر ژنهای عمده، انتخاب، همخونی و ...) و مدیریت مناسب همه عوامل اشاره شده میباشند. بنابراین با توجه به خشکسالی ها و وضعیت نامناسب مراتع ایران، برای افزایش باروری در گوسفند باید به سمت انتخاب و مدیریت برای داشتن گوسفندان چندقلوزا وکاهش فاصله بره زایی (حداقل هر 8 ماه بره زایی) که سبب افزایش درصد بره زایی میگردد، حرکت نمود. امروزه در بسیاری از کشورهای صنعتی ازجمله آمریکا، انگلستان و استرالیا افزایش بره زایی تا حد دو زایش در یک سال یا سه زایش در دو سال هدف اصلی پرورشدهندگان گوسفند میباشد. افزایش تعداد بره در هر زایش باعث افزایش بازده تولید و بالابردن سودآوری گله شده و یا تعداد میش کمتر، تعداد بره مورد نیاز به دست خواهد آمدکه با توجه به کمبود علوفه در کشور ما اهمیت بسیار دارد. تعداد تخمکهای آزاد شده در هر چرخه فحلی به عوامل مختلفی مانند ژنتیک میش، سن میش، فصل و تغذیه مربوط میباشد، اما نژاد مهمترین عامل تأثیرگذار بر آن شناخته شده است. بنابراین استفاده از نژادهای پر زاد و ولد یکی از راههای افزایش تولیدمثل در گوسفند میباشد. بدین منظور تحقیقی علمی در شرکت عمران گستر صبانور صورت پذیرفت تا با انتخاب نژاد مناسب و با بالاترین راندمان، دستیابی به اهداف مورد نظر میسر گردد.

باتوجه به اطلاعات ژنتیکی دام‌های موجود، شرایط اقلیمی منطقه و تنوع علوفه تولیدی شرکت، نسبت به خریداری گوسفند نژاد افشاری اقدام گردید و برنامه‌ریزی جهت فلاشینگ (تغذیه هدفمند) و همسان سازی دام موجود به منظور اصلاح نژاد و خالص‌سازی دام انجام پذیرفته است.